Św. Florian patron strażaków
Florian z Lauriacu (ur. w II połowie III wieku w Ceti, zm. 4 maja 304) – rzymski oficer, męczennik chrześcijański, święty katolicki.
Żywot:
Urodził się ok. 250 roku w Ceti (obecnie Zeiselmauer). Jego życie przypadło na okres prześladowań chrześcijan. W młodym wieku został powołany do armii cesarza rzymskiego – Dioklecjana (284–305). W roku 304 ujął się za prześladowanymi legionistami chrześcijańskimi, za co został skazany na karę śmierci. 4 maja 304 poniósł śmierć męczeńską w nurtach rzeki Enns (Anizy), na terenie dzisiejszej Górnej Austrii, w miejscowości Lauriacum (obecnie Lorch).
Ciało Floriana odnalazła wdowa Waleria. Nad jego grobem z czasem wybudowano kościół i klasztor ojców Benedyktynów, a później klasztor Kanoników laterańskich według reguły św. Augustyna. W roku 1184 biskup Modeny, na prośbę księcia Kazimierza Sprawiedliwego, sprowadził relikwie św. Floriana do Krakowa.
Legendy:
Przypisywano mu obok funkcji wojskowych dowodzenie oddziałem gaśniczym. Według legendy, ocalił płonącą wioskę jednym wiadrem wody.
Relikwie:
Na krakowskim Kleparzu stoi kościół pw. św. Floriana, fundacji biskupa krakowskiego Gedki – w miejscu, gdzie według legendy zatrzymały się konie wiozące relikwie świętego na Wawel. Konie tak długo nie chciały ruszyć z miejsca, aż zdecydowano o wybudowaniu świątyni. Kult św. Floriana rozprzestrzenił się zwłaszcza od czasu pożaru Kleparza, kiedy kościół jako jedyny z tamtejszych budynków cudownie ocalał. Obecnie relikwie Świętego Floriana znajdują się na Wawelu, w bazylice św. Floriana w Krakowie i w Chorzowie. 4 maja 2004 roku relikwie trafiły do bazyliki katedralnej św. Michała Archanioła i św. Floriana w Warszawie. 29 listopada 2008 roku uroczyście wprowadzono relikwie do kościoła św. Floriana w Chodzieży, w grudniu 2013 roku do sanktuarium św. Wojciecha w Bielinach, od 9 listopada 2014 roku są w Kolbuszowej i od 2 maja 2015 r. w Dobrzechowie. 4 czerwca 2021 r. do kościoła parafialnego w Kuczynie w województwie podlaskim zostały wprowadzone jego relikwie.
Patronat:
Święty Florian został w 1436 r. przez biskupa krakowskiego kard. Zbigniewa Oleśnickiego ustanowiony jednym z czterech głównych patronów Królestwa Polskiego.
Św. Florian jest patronem wykonawców zawodów wiążących się z ogniem: strażaków, hutników i koksowników, kominiarzy, garncarzy, piekarzy. Jest również patronem Górnej Austrii obok św. Leopolda oraz miasta Linz, gdzie rozwinięty jest przemysł hutniczy.
19 października 1993 r. Kongregacja do spraw kultu Bożego przy stolicy Apostolskiej nadała miastu Chorzów patrona św. Floriana, gdzie otaczany jest szczególnym kultem.
2 kwietnia 2009 r. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów nadała miastu Żnin jako patrona św. Floriana.
Ikonografia:
W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w stroju rzymskiego oficera, z naczyniem z wodą do gaszenia ognia, lub wprost gaszącego pożar. Czasami jako książę. Bywa, że w ręku trzyma chorągiew.
Jego atrybutami są: kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż, czerwony i biały krzyż, miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza, zbroja.
Dzień obchodów:
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 4 maja. W polskim Kościele ma rangę wspomnienia obowiązkowego, a w Krakowie, którego św. Florian jest patronem, święta.
Ciekawostka:
Wzgórze Świętego Floriana – wzniesienie na Płaskowyżu Jędrzejowskim, położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Nagłowice. Wzniesienie znajduje się między miejscowościami Trzciniec i Rakoszyn. Nazwa wzniesienia Wzgórze Świętego Floriana została ustalona urzędowo w 2012 r. – /źródło: Wikipedia/
Etos strażaków: Bogu na chwałę, bliźniemu na ratunek
Modlitwa strażaka
(autor nieznany, tłum. Jolanta Kozak)
Gdy obowiązek wezwie mnie
Tam wszędzie, gdzie się pali,
Ty mi, o Panie siłę daj,
Bym życie ludzkie ocalił.
Pozwól, niech dziecko póki czas
Z płomieni cało wyniosę,
Przerażonego starca daj
Ustrzec przed strasznym losem.
Daj, Panie, czujność, abym mógł
Najsłabszy słyszeć krzyk,
Daj sprawność i przytomność, bym
Ugasił pożar w mig.
Swe powołanie pełnić chcę
I wszystko z siebie dać:
Sąsiadów, bliźnich w biedzie strzec
I o ich mienie dbać.
A jeśli taka wola Twa,
Bym życie dał w ofierze,
Ty bliskich mych w opiece miej.
O to Cię proszę szczerze.
Modlitwa pochodzi z książki: Richarda Picciotto „Ostatni z żywych”
Międzynarodowy Dzień Strażaka
Międzynarodowy Dzień Strażaka (ang. International Firefighters’ Day – skrót IFFD) – międzynarodowe święto strażaków obchodzone 4 maja, w dniu wspomnienia w Kościele katolickim Świętego Floriana.
W Polsce od 2003 roku Dzień Strażaka obchodzony jest jako święto zawodowe, ustanowione przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Dzień ten nie jest dniem wolnym od pracy.
Święto zainicjował australijski strażak J.J. Edmondson z Melbourne na pamiątkę tragicznie zmarłych pięciu kolegów-strażaków (Matta, Stuarta, Jasona, Garry’ego i Chrisa) 2 grudnia 1998 roku w Linton. Próbowali ratować czyjeś życie i mienie w czasie pożaru, jak robią to strażacy na całym świecie. Po konsultacji, poprzez Wspólnotę z krajowymi i międzynarodowymi strażakami, ustalono termin na dzień wspominania św. Floriana.
Wszystkim strażakom, w hołdzie za ich trud i narażanie życia, w podziękowaniu za pomoc i ratunek oraz tym, co ponieśli śmierć – dzień ten został poświęcony. Sam J.J. Edmondson powiedział:
„W straży pożarnej, razem walczymy przeciwko jednemu wspólnemu wrogowi – pożarowi – bez względu na kraj, pochodzenie, jaki mundur nosimy i w jakim języku mówimy.”
W większości krajów europejskich, tradycyjnie od ponad 150 lat w Dzień św. Floriana, obchodzony jest: Dzień Straży Pożarnej i Dzień Strażaka. – /źródło Wikipedia/